Prinsjesdag 2024: wat zijn de mobiliteitsplannen?

Mobiliteit is een topprioriteit voor het kabinet, zoals blijkt uit het regeerprogramma. In de toekomst zal het wagenpark bestaan uit zowel elektrische als traditionele voertuigen. Het is cruciaal dat de kosten eerlijk worden verdeeld tussen deze twee groepen, zodat autorijden voor iedereen betaalbaar blijft. Daarnaast is het van belang dat elektrische voertuigen de nodige ondersteuning krijgen om de gestelde klimaat- en energiedoelen te bereiken, evenals om de stikstofuitstoot te verminderen.

Het kabinet is zich bewust van de impact van de toenemende populariteit van elektrische voertuigen op de overheidsinkomsten. Terwijl het kabinet streeft naar een constante opbrengst uit autobelastingen, wil het in 2025 19,3 miljard euro genereren via de BPM voor nieuwe voertuigen, motorrijtuigenbelasting en accijnzen. ''We vragen een eerlijke bijdrage van elektrische rijders, zonder dat de bereikbaarheid in Nederland in het gedrang komt. We zijn van plan een toekomstbestendige balans te vinden tussen deze veranderingen. In het eerste kwartaal van 2025 presenteren we een plan voor de hervorming van autobelastingen en gerelateerd mobiliteitsbeleid,'' aldus het kabinet over de autobelasting voor 2025.

In dit beleidsonderdeel onderzoekt het kabinet diverse mogelijkheden, waarbij het rekening houdt  met de afspraken over de herziening van autobelastingen en de bijbehorende CO2-reductiedoelen zoals vastgelegd in het Nederlands Herstel- en Veerkrachtplan (HVP). Een belangrijk gevolg hiervan is dat alle nieuwe subsidies voor de aanschaf van personenauto’s per 2025 worden stopgezet. Dit betekent dat de Subsidieregeling Elektrische Personenauto’s Particulieren (SEPP) niet langer beschikbaar zal zijn. Mocht je aanvraag voor de SEPP in 2024 zijn goedgekeurd, maar je de auto pas in 2025 op naam kunt zetten, dan is dat geen probleem; je blijft recht houden op de subsidie. Ook de Subsidieregeling Emissieloze Bedrijfsauto’s (SEBA) wordt per 1 januari 2025 opgeheven.

Volgens de Prinsjesdagstukken heeft het kabinet besloten te bezuinigen op de compensatie voor de motorrijtuigenbelasting (MRB) met betrekking tot het extra gewicht van accu's in elektrische voertuigen. In plaats van de verwachte 40 procent, wordt slechts 25 procent van het gewicht afgetrokken, en bovendien stopt deze regeling een jaar eerder. Dit nieuws komt als een onaangename verrassing, aangezien de volledige MRB-compensatie tot en met 2030 al was goedgekeurd door zowel de Tweede als de Eerste Kamer, en de percentages waren vastgesteld. Momenteel is er geen motorrijtuigenbelasting verschuldigd voor elektrische auto’s, maar in 2025 zal dit veranderen naar een kwarttarief op basis van het voertuiggewicht. Hoewel dit nog steeds 75 procent minder is dan voor benzineauto’s, leidt de lagere compensatie voor het accugewicht tot een hogere belastingdruk dan aanvankelijk verwacht.

Het kabinet heeft besloten de bestaande korting op brandstofaccijnzen nog een jaar te verlengen en heeft de jaarlijkse aanpassing van de accijnzen afgeschaft. Deze regeling blijft van kracht tot eind 2025. Momenteel is er een speciale tabel voor het berekenen van de bpm voor plug-in hybride auto’s (PHEV’s), maar deze zal per 1 januari 2025 uit de wet worden verwijderd. De reden hiervoor is dat de uitstoot van PHEV’s nu steeds nauwkeuriger kan worden vastgesteld. Voor voertuigen met een oudere typegoedkeuring is dit positief nieuws, aangezien de bpm voor deze auto’s waarschijnlijk lager zal uitvallen. Voor nieuwe typegoedkeuringen wordt verwacht dat ze in de vernieuwde situatie niet slechter af zijn.

Een opmerkelijke ontwikkeling is dat de maximumsnelheid op snelwegen, waar mogelijk, zal worden verhoogd naar 130 kilometer per uur. Daarnaast heeft het kabinet plannen om in 2024 een actieagenda voor de auto te presenteren. Deze agenda zal zich richten op verschillende aspecten, waaronder de implementatie van de verhoogde snelheid en het veilig en verantwoordelijk inspelen op technologische vooruitgangen. Dit omvat de groei van elektrische (vracht)auto's en de verdere digitalisering en automatisering binnen de sector.

Voor automobilisten is het ook nuttig om op de hoogte te zijn van de voortgang van wegwerkzaamheden. Zeventien momenteel stilgelegde aanlegprojecten, zoals de A1/A30 (Barneveld Oost), A67 (Leenderheide–Geldrop), en de Volkerak- en Kreekraksluizen, zullen geleidelijk worden hervat, mits er voldoende personeel en financiële middelen beschikbaar zijn. Voor elk van deze stilgelegde projecten wordt een grondige analyse uitgevoerd om de benodigde vergunningen, budgetten en personeelsbehoeften in kaart te brengen, waarna beslist wordt welke projecten opnieuw kunnen worden opgestart.